Μια ακόμα σημαντική αλλαγή σε αυτή την αναπτυξιακή φάση είναι η αντιμετώπιση των «προκλήσεων» (που συνήθως δεν ξεπερνούν το επίπεδο ενός κολλημένου παιχνιδιού, μιας κουτάλας που «εξαφανίστηκε» κάτω απο το τραπέζι ή ενός κύβου που δεν κάθεται πάνω σε έναν άλλον). Μέρος της τέχνης του να είναι κανείς γονιός είναι να μάθετε σταδιακά πότε να καθοδηγήσετε το μικρό σας, και πότε να τού επιτρέψετε να το βρει μόνο του. Η πιο απλή "οδηγία" είναι πως όταν δείχνει να συγκεντρώνεται σε μια «αποστολή» (π.χ. να τραβήξει το κορδόνι του μουσικού του παιχνιδιού) και είναι ήρεμο, δεν χρειάζεται να κάνετε κάτι ακόμα και αν παίρνει πολλή ώρα. Αν όμως βλέπετε πως το παιδί σας έχει εκνευριστεί, κλαίει ή φωνάζει, μπορείτε με ήρεμο και διακριτικό τρόπο να το καθοδηγήσετε στη λύση του μυστηρίου.
Όταν το παιδί σας θα σταθεί για πρώτη φορά μπορεί να παρατηρήσετε πως δεν έχει ποδική καμάρα – μην ανησυχείτε, η ποδική καμάρα σε αυτή την ηλικία κρύβεται απο ένα μικρό στρώμα λίπους. Σε δύο με τρία χρόνια το λίπος θα εξαφανιστεί και η καμάρα θα γίνει εμφανής.
Τα παρακάτω ορόσημα αναμένονται στα περισσότερα (αλλά όχι σε όλα) τα φυσιολογικά παιδιά προς το τέλος του πρώτου χρόνου ζωής. Θυμηθείτε πως το κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και μεγαλώνει στους δικούς του ρυθμούς. Το σύνολο της ανάπτυξης είναι σημαντικότερο απο κάθε μεμονωμένο ορόσημο, και η εκτίμηση αυτή απαιτεί εμπειρία και γνώση παιδιάτρου. Αν ανησυχείτε αναφέρετέ μας τους προβληματισμούς σας και θα σάς κατευθύνουμε ανάλογα.
Κινητικά Ορόσημα
1. Έρχεται και παραμένει στην καθιστή θέση χωρίς βοήθεια
2. Μπουσουλάει («έρπει») πάνω στην κοιλιά του
3. Έρχεται απο την καθιστή θέση στην πρόσθια θέση μπουσουλίματος
4. Στέκεται όρθιο κρατώντας έπιπλα
5. Περπατάει κρατώντας έπιπλα
6. Στέκεται στιγμιαία χωρίς να κρατιέται απο πουθενά
7. Μπορεί να κάνει και λίγα βήματα χωρίς βοήθεια
Ορόσημα λεπτής κινητικότητας
1. Πιάνει αντικείμενα με τον δείκτη και τον αντίχειρα
2. Χτυπάει δυο κύβους μεταξύ τους
3. Βάζει και βγάζει αντικείμενα μέσα σε δοχείο
4. Αφήνει τα αντικείμενα που έπιασε, με ευκολία
5. Προσπαθεί να μιμηθεί γραφικές κινήσεις
Γλωσσικά ορόσημα
1. Προσέχει πολύ τον λόγο των μεγάλων
2. Απαντά στο «όχι» και άλλες απλές εντολές
3. Κάνει απλές χειρονομίες, όπως κουνάει το κεφάλι «όχι»
4. Λέει «μπαμπά», «μαμά» στο σωστό πρόσωπο
5. Χρησιμοποιεί σημεία έκπληξης («πω-πω!!»)
6. Προσπαθεί να μιμιθεί λέξεις
Γνωσιακά Ορόσημα
1. Εξερευνά τα αντικείμενα με πολλούς διαφορετικούς τρόπους
2. Βρίσκει εύκολα κλυμμένα αντικείμενα
3. Κοιτάζει την σωστή εικόνα όταν την ονομάζετε
4. Μιμείται χειρονομίες
5. Χρησιμοποιεί αντικείμενα με τον σωστό τρόπο (κούπα για να πιει, βούρτσα για τα μαλλιά κλπ)
Μιλήστε με τον παιδίατρό σας αν το παιδί σας εμφανίζει κάτι απο τα παρακάτω
1. Δεν μπουσουλάει στους 12 μήνες
2. «Σέρνει» την μια μεριά του σώματός του όταν μπουσουλάει για περισσότερο απο 1 μήνα
3. Δεν στέκεται χωρίς βοήθεια
4. Δεν ψάχνει αντικείμενα που κρύβονται μπροστά του
5. Δεν δείχνει σε εικόνες και αντικείμενα
6. Δεν χρησιμοποιεί λέξεις όπως «μαμά» και «μπαμπά»
7. Δεν ακούει στο όνομά του
8. Δεν χρησιμοποιεί χειρονομίες ή νοήματα
Με εκτίμηση,
Π. Ρενιέρης, MD, FAAP
Πηγές
1. Caring for your baby and young child, S. P. Shelov, for the AAP
2. HealthyChildren.org, by the AAP (developmental milestones at 12 months)